Анатоль Грачанікаў “Верасень”

Зноў верасень —
Запаслівы грыбнік —
Шчыруе па імшастых баравінах.
Трымціць раса на звонкіх павуцінах,
І травастою пах яшчэ не знік.
Немітусліва
Промні аж да дна
Прасвечваюць азёрныя глыбіні.
І гронкі ацяжэлыя каліны
Насыціліся сокамі спаўна.
Мне даспадобы
Верасень заўжды.
І не таму, што ў ім я нарадзіўся.
У верасні мне свет увесь адкрыўся
У спеласці сакоўнай — малады.
Так, свет!
І сам я ў вераснёвы час,
Прасвечаны святлом яго, як гронка,
Спяваю і не ціха, і не звонка
Для вас, абшары родныя, для вас,
Шчымліва
Адчуваючы душой
Закончаную яснасць у прыродзе,
І ў жураўліным сцішаным палёце,
І ў засцюдзелай быстрыні рачной.
Вулля
Шукае позняя пчала.
Лагодна-мяккі свет, нібы вашчына.
І дабратой прасвечана Айчына
У барвах баравіннага святла.

Незразумелыя словы

  1. Шчыраваць – усердствовать, сильно стараться.
  2. Імшасты – покрытый мхом.
  3. Баравіна – 1) молодой хвойный лес; 2) возвышенность в бору.
  4. Трымцець – трепетать, дрожать.
  5. Немітусліва – без суеты, спокойно.
  6. Гронка – гроздь.
  7. Даспадобы – по нраву, нравится.
  8. Абшары – просторы.
  9. Шчымліва – щемяще, так, что берет за душу.
  10. Вашчына – неочищенный воск; пустые пчелиные соты.
  11. Барва – окраска; бордовый цвет.

Гульня на замацаванне

(для мабільных гаджэтаў)

Прасканіруйце тэлефонам qr-код. Перайдзіце на старонку гульні. Праверце, наколькі вы засвоілі незразумелыя словы.

QR Code

 

Анатоль Грачанікаў “Як ападае ліст”

Як ападае ліст, як ападае…
Нібы дазволу ў восені пытае.
Бывай, галінка гнуткая, бывай!
Няхай цяпер цябе галубіць вецер,
Салодка закалыхвае пад вечар
І будзіць на зары цябе няхай.
Хіба табе, пажоўклы, я раўня?
З табою развітацца мне не сорам,
Як з небам — ціхім пераспелым зорам
Перад прыходам маладога дня.
Бывайце, сонца, поле і таполя!
Мне час заснуць у восені ў прыполе…

Незразумелыя словы

  1. Дазвол – разрешение.
  2. Галінка – веточка.
  3. Гнуткі – гибкий.
  4. Галубіць – ласкать.
  5. Пажоўклы – пожелтевший.
  6. Прыпол – подол.

Уладзімір Караткевіч “Лісце”

Восень прайшла пералескамі
Па няголеным ржышчы ніў,
Чырвонымі арабескамі1
Лісце лес ураніў.
Глянь на зямлю залатую,
Пяшчотную, сумную, чыстую,
Нехта па ёй вандруе,
Ў паветра ўзнімаючы лісце.
Струменьчыкам тонкім лісце.
Медзь на азёрах сплывае,
Сум у небе імглістым…
Як песня, з галін злятае
Лісце, лісце,
Залацістае лісце,
Сто лісцяў,
Дзесяць лісцяў,
Ліст.

Незразумелыя словы

  1. Няголены – небритый.
  2. Ржышча – стерня, сжатое поле.
  3. Арабеска – сложный орнамент из геометрических фигур, листьев или цветов, напоминающий арабские узоры.
  4. Струменьчык – небольшая струйка.

Якуб Колас “На рэчцы”

Незразумелыя словы

  1. Разднее – рассветёт.
  2. Шыбуе – идёт.
  3. Мацаваць – проверять крепость, толщину (льда).
  4. Скаўзануцца – поскользнуться.
  5. Запраторыць – сковать, упрятать.
  6. Глыза – ледяная глыба.
  7. Націна – слабое, нестойкое растение.
  8. Абалонь – часть долины реки, которая во время половодья заливается водой.
  9. Супоня – ремень для фиксации хомута на лошади (в тексте – лёд, который сковывает воду).
  10. Гонта – небольшая дощечка для покрытия крыши дома.
  11. Аматар – любитель (в тексте – художник).
  12. Спасаваць – струсить.
  13. Штукар – фокусник, выдумщик.
  14. Жарт – шутка.
  15. Пахілы – наклоненный.
  16. Пыха – спесь.
  17. Свавольніцтва – своеволие.
  18. Панаваць – господствовать.
  19. Вандраваць – путешествовать.
  20. Стварэнне – создание.
  21. Зыкі – звуки.
  22. Не шкнуць – молчать, не подавать голоса.
  23. Страха – крыша.
  24. Смуга – дымка.
  25. Башлык – капюшон.
  26. Зухаваты – бойкий, удалой.
  27. Шыба – стекло.
  28. Чарот – камыш.
  29. Хвацкі – отменный.
  30. Зяўра – пасть (у зверя).
  31. Блазнота – легкомысленный человек.
  32. Спакуса – искушение.
  33. Стхарыцца – притаиться, как хорёк, притихнуть.
  34. Апратка (вопратка) – одежда.
  35. Дол – земля.
  36. Пашыбае – пронизывает.
  37. Мур – здание из камня.
  38. Зацяты – упрямый, скрытный.
  39. Друзачкі – маленькие осколки чего-то разбитого.
  40. Пырскі – брызги.
  41. Сугалоссе – созвучие.

 

Гульня на замацаванне

(для мабільных гаджэтаў)

Прасканіруйце тэлефонам qr-код. Перайдзіце на старонку гульні. Праверце, наколькі вы засвоілі незразумелыя словы.

QR Code

 

Якуб Колас “Песня ляснога жаваранка”

Незразумелыя словы

  1. Вартаўнік – сторож, охранник, караульный.
  2. Постаць – фигура.
  3. Гай – роща.
  4. Падарожны – проезжающий.
  5. Груд – холм.
  6. Камель – ствол.
  7. Накшталт – наподобие, вроде.
  8. Шчыльна – плотно.
  9. Туліцца – льнуть (к кому-то, чему-то).
  10. Зграбны – стройный.
  11. Лука – дугообразный поворот реки.
  12. Стужка – лента.
  13. Баравіна – молодой хвойный лес.
  14. Парасон – зонт.
  15. Зумканне – гудение крылышек насекомых.
  16. Краскі – цветы.

Гульня на замацаванне

(для мабільных гаджэтаў)

Прасканіруйце тэлефонам qr-код. Перайдзіце на старонку гульні. Праверце, наколькі вы засвоілі незразумелыя словы.

QR Code

Анатоль Грачанікаў “Зоры спяваюць”

Чуеш, спяваюць зоры,
Якія дзіўныя галасы
У гэтым нябесным хоры!
Журлівыя1, светла-звонкія,
Натомленыя, як дзіцячыя, — тонкія.
Самотныя, бесклапотныя,
Радасныя, гаротныя.
Чуеш, спяваюць зоры.
Якія дзіўныя галасы
У гэтым нябесным хоры!

Незразумелыя словы

  1. Журлівы – грустный, печальный.
  2. Натомлены – утомлённый.
  3. Самотны – одинокий.
  4. Бесклапотны – беззаботный.
  5. Гаротны – горестный.

Максім Багдановіч “Зімой”

Здароў, марозны, звонкі вечар!

Здароў, скрыпучы, мяккі снег!

Мяцель не вее, сціхнуў вецер,

І волен лёгкіх санак бег.

Як мары, белыя бярозы

Пад сінявой начной стаяць.

У небе зоркі ад марозу

Пахаладзеўшыя дрыжаць.

Вільготны месяц стуль на поле

Празрысты, светлы стоўп спусціў

І рызай срэбнаю раздолле

Снягоў сінеючых пакрыў.

Ўзрывайце ж іх санямі, коні!

Звіні, вясёлых бомаў медзь!

Вакол лятуць бары і гоні,

Ў грудзях пачала кроў кіпець.

Незразумелыя словы

  1. Мары – мечты (в тексте – привидения).
  2. Вільготны – влажный.
  3. Стуль – оттуда.
  4. Рыза – облачение священника (в тексте – очень красивый снежный покров).
  5. Бомы – звоночки.
  6. Бор – хвойный лес.
  7. Гоні – просторы, поля.

Андрэй Федарэнка “Падслуханая казка”

Незразумелыя словы

  1. Дзьмухавец – одуванчик.
  2. Лотаць – кувшинка, калужница.
  3. Валошка – василёк.
  4. Вяргіня – георгин.
  5. Гурба – сугроб.
  6. Ложак – кровать.
  7. Поплаў – заливной луг.
  8. Стракаты – пёстрый.
  9. Дыван – ковёр.
  10. Шыпулькі – колючки.
  11. Парцалянавы – фарфоровый.
  12. Званочак – колокольчик.
  13. Півоня – пион.
  14. Бесклапотны – беззаботный.
  15. Крышталь – хрусталь.
  16. Пялёстак – лепесток.
  17. Варажыць – колдовать.
  18. Стужка – лента.
  19. Вабнасць – привлекательность.
  20. Мармуровы – мраморный.
  21. Помнік – памятник.
  22. Ахвяраванні – пожертвования.
  23. Сухоты – туберкулёз.
  24. Саха – сельскохозяйственное орудие для вспашкі земли.
  25. Глеба – почва.
  26. Бруд – грязь.
  27. Стакротка – маргаритка.

Гульня на замацаванне

(для мабільных гаджэтаў)

Прасканіруйце тэлефонам qr-код. Перайдзіце на старонку гульні. Праверце, наколькі вы засвоілі незразумелыя словы.

QR Code

Георгій Марчук “Чужое багацце”

Незразумелыя словы

  1. Смалярня – предприятие по изготовлению смолы.
  2. Капялюш – шляпа.
  3. Абцасы – каблуки.
  4. Скруха – скорбь.
  5. Ліст – письмо.
  6. Зажурыцца – загрустить.
  7. Рунь – молодые всходы озимых культур.
  8. Вандраваць – путешествовать.
  9. Пастка – ловушка.
  10. Літасць – милость.
  11. Парада – совет.
  12. Маніць – обманывать.
  13. Шлях – путь.
  14. Скрыжаванне – перекресток.
  15. Скеміць – сообразить.
  16. Купіна – кочка.
  17. Турбавацца – волноваться.
  18. Даспадобы – нравится.
  19. Хлусіць – обманывать.
  20. Атручаны – отравленный.
  21. Вонкі – снаружи, наружу.
  22. Канаць – умирать.
  23. Рупіцца – стараться.
  24. Кашуля – рубашка.
  25. Алей – растительное масло.

Гульня на замацаванне

(для мабільных гаджэтаў)

Прасканіруйце тэлефонам qr-код. Перайдзіце на старонку гульні. Праверце, наколькі вы засвоілі незразумелыя словы.

QR Code

Уладзімір Караткевіч “Нямоглы бацька”

Незразумелыя словы

  1. Саха – сельскохозяйственное орудие для вспашки земли.
  2. Непамысна – неудобно, муторно, стыдно.
  3. Супольны – совместный (в тексте – место, где собиралось на совет всё село).
  4. Грамада – община.
  5. Віраваць – бурлить.
  6. Каламуціць – мутить.
  7. Гарладзёрыць – сильно кричать, орать.
  8. Барана – сельскохозяйственное орудие для обработки земли, выравнивания и разбивания глыб.
  9. Будан – шалаш.
  10. Сушняк – сухие поленья для розжига костра.
  11. Цяпельца – небольшой костёр.
  12. Біклажка – походная ёмкость для жидкостей.
  13. Сутонне – полумрак.
  14. Стайня – конюшня.
  15. Галіны – ветки.
  16. Сцябаць – бить.
  17. Патыліца – затылок.
  18. Камора – холодное помещение в доме для хранения запасов еды, одежды и т.д.
  19. Гарышча – чердак.
  20. Падпамосце – подвал.
  21. Панадворак – двор.
  22. Свіран – холодное строение для хранения зерна, муки и других продуктов.
  23. Страха – крыша.
  24. Падстрэшак – навес.
  25. Казлы – центральный брус крыши дома.
  26. Стаў (ставок) – небольшой, искусственно выкопанный водоем.
  27. Падмосце – подпол.
  28. Ніцма – ничком, лицом вниз.
  29. Трэскі – щепки.
  30. Ветах – старая луна.
  31. Палёгка – облегчение.

Гульня на замацаванне

(для мабільных гаджэтаў)

Прасканіруйце тэлефонам qr-код. Перайдзіце на старонку гульні. Праверце, наколькі вы засвоілі незразумелыя словы.

 

QR Code