Анатоль Вярцінскі “Жыццё даецца, каб жыццё тварыць”

Жыццё даецца, каб жыццё тварыць.
Каб светла-залатую яго ніць
віць і далей — любоўю, справай дзейнай
ды словам, што ад справы неаддзелена.
Тварыць!
Жыццё даецца, каб жыццё тварыць.
Надзеяй, праўдай, мужным парываннем,
высакародным, дружным намаганнем,
што потым зоркай у вяках гарыць.
Тварыць!
Жыццё даецца, каб жыццё тварыць.
Маральны самы, самы натуральны
пачатак гэты вось жыццестваральны.
Інакш — якая ад жыцця карысць?
Тварыць!
Жыццё даецца, каб жыццё тварыць.
Не марнаваць, не нішчыць, не бурыць, —
Тварыць!

Незразумелыя словы

  1. Тварыць – создавать.
  2. Парыванне – порыв.
  3. Высакародны – благородный.
  4. Намаганне – усилие.
  5. Карысць – польза.
  6. Марнаваць – тратить впустую.
  7. Нішчыць – истреблять.

 

Васіль Зуёнак “Дала прырода мне ваду і цвердзь”

Дала прырода мне ваду і цвердзь,
Дала агонь, каб не блукаў я слепа,
Дала жыццё, а з ім дала і смерць…
Дала зямлю — а я глядзеў у неба…

А каб агонь свяшчэнны не патух,
Каб зноў не захлынуўся чорнай багнай,
Дала прырода мне высокі дух.
А я ствараў багоў — я неба прагнуў…

Я шмат чаго тады не разумеў,
Я і цяпер, бадай, не разумею.
Я іх ствараў, і з імі я старэў.
Як і цяпер ствараю і старэю.

Усё, што сёння ісцінай слыло,
Назаўтра толькі рэхам адгукнецца.
І сіняй птушкі сіняе крыло
Кавалкам неба ў сэрцы разаб’ецца.

Загадкі непазнаных берагоў…
Адказ — адна ў мяне самаахова.
Адказу не было — ствараў багоў,
Каб потым іх забыць і ўславіць новых.

Бог — невядомасць. Вечны вораг мой.
Яго ствараю і яго звяргаю.
Бясконцы з ім і ўсеадольны бой.
Яго кляну, яму ж і прысягаю.

Быў атам — «непадзельны» — атам-бог.
Цяпер — цяпер ажно дыханне зойме,
Калі ступаю праз яго парог —
Галактыку адкрыць у пі-мезоне.

Якое неба заўтра засялю?
З якіх арбіт пабачацца мне цуды?
Не ведаю. Адно скажу: зямлю —
Вось гэту, грэшную, ніколі не забуду.

Як ёсць яна — я сэнс вышынь лаўлю.
Ствараю неба — сонечны паганец1.
А дайце неба — я ствару зямлю,
І пойдзе ўсё зваротнымі кругамі.

Незразумелыя словы

  1. Багна – топь, трясина.
  2. Прагнуць – жаждать, сильно желать.
  3. Самаахова – самооборона.
  4. Усеадольны – который всё преодолеет.
  5. Пі-мезон – элементарная частица (в физике).
  6. Паганец – язычник.