Безэквівалентная лексіка: будынкі

  1. Або́ра – кароўнік
  2.  Аве́чнік – сарай для авец
  3.  Каша́ра – 1) за́гарадка для авечак, кароў, 2) казарма
  4.  Пастаўні́к – за́гарадзь для жывёлы пад адкрытым небам
  5.  Малпо́ўня – памяшканне для малпаў
  6.   Сабака́рня – псярня
  7.  Стадо́ла — ́вялікі хлеў
  8.  Кату́х – невялікі хлеўчык, закуток
  9.  Ста́йня — канюшня
  10.  Або́зня – сарай для вазоў і павозак
  11.  Стальма́шня – майстэрня стэльмаха (калёсніка)
  12. Вазо́ўня – спецыяльнае памяшканне або навес для калёс, вазоў, саней.
  13. Адры́на – халодная будыніна для захавання кармоў, інвентару і г.д.
  14. Пу́ня – вялікая халодная будыніна для сена.
  15. Клу́ня – будынак для захоўвання снапоў сена.
  16. Гумно́, ток – 1) вялікая халодная будыніна для складвання і абмалоту зерня 2) пляцоўка перад гэтай будынінай.
  17. Сві́ран – халодны будынак, прызначаны для захавання збожжа, мукі, прадуктаў і іншых рэчаў. (русск. амбар)
  18. Асе́ць, ёўня, су́шня – будыніна з печкай для прасушвання снапоў перад малацьбой.
  19. Павець – страха на слупах, пад якой трымаюць розныя с/г прылады, дровы і інш.
  20. Вы́шкі – прастора, месца паміж столлю і страхой у хляве, дзе складаюць сена і розныя гаспадарчыя прылады.
  21. Варыўня́, істо́пка – памяшканне для захавання агародніны і харчовых запасаў
  22. Вяндля́рня – памяшканне, дзе вэндзяць мяса (русск. коптильня)
  23. Вы́шкі, гары́шча, падда́шак – русск. чердак, сеновал.
  24. Апа́рня – пакой у лазні, напоўнены па́рай. (русск. – парилка)
  25. Прыла́знік – русск. предбанник
  26. Дрыво́тнік, дрыво́тня, падпаве́тка – сарай для дроў
  27. Закамо́рак – чулан
  28. Камо́ра – невялікае памяшканне пры хаце для захоўвання ежы, розных хатніх рэчаў
  29. Клець – кладоўка пры хаце або асобна ад яе.
  30. Прыкле́так – русск. чулан, кладовая при амбаре
  31. Камо́рка – клетка
  32. Святлі́ца – светлы і чысты пакой у хаце.
  33. Трысце́н – прыбудоўка да хаты з трох сцен, прыстаўленых да гатовай чацвёртай.
  34. Капе́ц – бурт (яма ў зямлі для захавання агародніны, засыпаная зямлёй, пяском)
  35. Падмо́сце – русск. по́дпол, подпо́лье
  36. Склеп – паглыбленае ў зямлю памяшканне для захавання чаго-н.
  37. Прыгрэ́бнік – прыбудоўка перад уваходам у пограб, склеп.
  38. Спрат – русск. хранилище, тайник
  39. Падстрэшак – русск. козырёк
  40. Прыда́шак – навес пры сцяне
  41. Се́нцы – у вясковых будынках: памяшканне перад жылым домам.
  42. Лёх, лёха – 1) склеп, падзямелле, 2) ход, прарыты пад зямлёй
  43. Сутарэ́нне – падвал, падзямелле.
  44. Камяні́ца, мур – цагляны або каменны дом, хлеў
  45. Ле́цішча – дом, у якім жывуць летам.
  46. Інды́чнік – памяшканне для індыкоў
  47. Гама́рня, гамэ́рня — русск. ку́зница
  48. Пра́льня – установа для мыцця і прасавання бялізны (русск. прачечная)
  49. Але́йня — маслабойня, маслазавод для вырабу алею (расліннага масла)
  50. Анга́р – памяшканне для стаянкі і рамонту самалётаў
  51. Бро́вар – піваварны ці вінакурны завод.
  52. Смаля́рня, смалаку́рня – прадпрыемства, дзе здабываюць смалу з драўніны хвойных дрэў.
  53. Пі́льня, тарта́к – лесапільны завод
  54. Бляха́рня – майстэрня бляхара
  55. Гмах – велічны будынак (высотное здание)
  56. Мурава́нка – каменная пабудова
  57. Гу́та – шклозавод
  58. Папе́рня — папяровая фабрыка
  59. Кавя́рня – русск. кофейня
  60. Матэ́ль – гасцініца для аўтатурыстаў
  61. Альта́нка – летняя паркавая пабудова для адпачынку (русск. – беседка)
  62. Буда́н, бу́да – шалаш з саломы ці галля.
  63. Ко́панка – русск. небольшой искусственный пруд.
  64. Са́жалка – пруд
  65. Тамава́нне – запруда, дамба
  66. Паліса́днік – невялікі абгароджаны кветнік перад домам.
  67. Пры́зба – невысокі, звычайна земляны насып знадворку ўздоўж сцен хаты (русск. завалинка)
  68. Парапе́т – невысокая сцяна, агароджа ўздоўж чаго-небудзь (парапет маста).
  69. Пчальні́к – русск. па́сека
  70. Вятра́к – русск. ветряная мельница
  71. Млын – русск. мельница
  72. Звані́ца – калакольня
  73. Каплі́ца – русск. часовня
  74. Кля́штар, пляба́нія – каталіцкі манастыр
  75. Пляба́нія – дом ксяндза
  76. Кніга́рня – русск. книжный магазин
  77. Кра́ма  — русск. магазин
  78. Манапо́лька – дзяржаўная вінная лаўка ў дарэвалюцыйнай Расіі
  79. Бурса – мужчынскае духоўнае вучылішча з інтэрнатам для вучняў
  80. Каланча́ – пажарная дазорная вышка
  81. Гаспо́да (уст.) – двор, гаспадарка
  82. Паса́ж – крытая галерэя з гандлёвымі памяшканнямі.
  83. Гумні́шча – месца, дзе было гумно
  84. Па́сека – 1) месца, дзе размешчаны вуллі з пчоламі (пчальнік), 2) месца, дзе высечаны лес.
  85. За́мчышча – месца, дзе стаіць ці стаяў замак
  86. Мачу́лішча — месца, дзе мочаць лён ці каноплі
  87. Дзядзі́нец – агароджаны шырокі двор
  88. Разгаро́дка – праход у плоце, разгароджанае месца ў плоце
  89. Свідраві́на – русск. скважина
  90. Пена́ты (уст.) — родны дом, родны кут.
  91. Засце́нак (гіст.) – невялікае сельскае паселішча дробнай шляхты
  92. Старо́ства (гіст) – маёнтак у распараджэнні феадала ВКЛ.
  93. Сядзі́ба – русск. усадьба.
  94. Сялі́ба – русск. селение, поселение
  95. Крэмль – унутраная гарадская крэпасць у старажытных рускіх гарадах
  96. Катава́льня – месца пытак
  97. Клады́ – мо́гілкі
  98. Ко́ўзанка – каток
  99. Мы́тніца, мы́тня – таможня
  100. Харто́ўнік — будынак для борзых сабак.
  101. Цаге́льня –завод па вырабу цэглы.
  102. Цвінта́р – 1) царкоўныя могілкі, 2) агароджанае месца каля цэрквы, царкоўны двор.
  103. Чысце́ц – русск. чистилище.
  104. Я́тка (уст.) – мясная лаўка.
  105. Фальва́рак (гіст.) – 1) панская гаспадарка з комплексам будынкаў. 2) невялікая сядзіба пана, хутар.

Безэквівалентная лексіка: вопратка

  1. Андара́к – спадніца з шэрсці ў клетку ці палосы.
  2. Капо́т – жаночае хатняе адзенне прасторнага пакрою.
  3. Балахо́н – доўгі шырокі халат.
  4. Вэ́люм – жаночы галаўны ўбор з цюлю, карункаў (русск. фата).
  5. Каба́т – цёплая жаночая кофта без рукавоў. (русск. душегрейка).
  6. Паланці́н – жаночая накідка прамавугольнай формы да плеч ці крыху ніжэй (ад прозвішча графіні Палацінскай).
  7. Бравэ́рка – доўгі аднабортны мужчынскі пінжак (русск. армяк, зипун).
  8. Беке́ша – мужчынскае паліто са зборкамі ў таліі або шуба.
  9. Камзо́л – кароткая мужчынская куртка без рукавоў пад верхняе адзенне.
  10. брыль – капялюш, казырок шапкі.
  11. Камізэ́лька – кароткае мужчынскае адзенне без каўняра і рукавоў, якое надзяваюць пад піджак, сурдут, фрак.
  12. Сурду́к – мужчынская двухбортная вопратка з доўгімі поламі, якая шчыльна аблягае цела (русск. сюртук).
  13. Бурно́с – дэмісезоннае паліто, якое насілі і мужчыны, і жанчыны (плащ).
  14. паддзё́ўка – кароткі кафтан (муж. і жан.), які пададзяваюць пад паліто.
  15. Кафта́н – верхняя мужчынская і жаночая вопратка з доўгімі поламі.
  16. Кашу́ля – русск. рубашка, сорочка.
  17. Кацаве́йка – кароткая верхняя кофта на футры або ваце.
  18. Даха́ – шуба футрам унутр і наверх.
  19. Зіпу́н – даўнейшая сялянская адзежына з даматканага сукна ў выглядзе кафтана.
  20. Кара́куль – каштоўнае футра з кучаравай шэрсцю са шкурак ягнят.
  21. Шара́к – кафтан з шэрага сукна, русск. сермяга.
  22. Армя́к – даўгаполая верхняя сялянская адзежына з тоўстага саматканага сукна.
  23. Макінто́ш — лёгкае летняе паліто, звычайна прарызіненае.
  24. Га́плік – кручок на адзенні.
  25. Дзя́га — рэмень, папруга.
  26. Закаўра́ш – адварот на рукаве.
  27. За́пінка – русск. запонка.
  28. Кавярзні́ – лапці.
  29. За́барсні — петлі з абор, якімі лапці замацоўваюцца на назе.
  30. Кажуры́на – футра авечае, кавалак авечыны.
  31. Кажушы́на – вопратка, пашытая з аўчыны.
  32. Паўкажу́шак – русск. полушубок.
  33. Ка́йстра – дарожная сумка.
  34. Калашына́, кало́ша – русск. штанина.
  35. Каліта́ – вялікі кашалёк або сумка для грошай
  36. Кама́шы – чаравікі.
  37. Капшу́к – русск.  кисет.
  38. Кара́лі – русск. бусы, ожерелье.
  39. Карто́вы – русск. хлопчатобумажный.
  40. Кару́нкі — сятчатая тканіна з нітак для ўпрыгожвання адзення (русск. кружева).
  41. На́мітка – доўгі галаўны ўбор сталых жанчын у выглядзе хусткі з саматканага тонкага палатна.
  42. Капту́р – жаночая або дзіцячая шапачка з завязкамі пад падбародкам, чапец.
  43. Капялю́ш – русск. шляпа.
  44. Карту́з – мужчынская летняя шляпа з аколышкам і казырком.
  45. Ке́пка – мужчынскі галаўны ўбор з казырком без аколышка.
  46. Кучма́ – 1) русск. меховая шапка, 2) копна волос.
  47. Кучо́мка – шапка футрам наверх (русск. меховая шапка, папаха).
  48. Маге́рка — мужчынскі галаўны ўбор у выглядзе каўпака, род капелюша без палёў.
  49. Касні́к – стужка (у касе).
  50. Клу́нак – русск. котомка.
  51. Корт – шчыльная баваўняная тканіна.
  52. Ля́мец – тоўсты матэрыял са зваленай воўны.
  53. Ла́йка – від мяккай скуры.
  54. Порт — льняная ці баваўняная тканіна.
  55. Радно́ – русск. мешковина.
  56. Радня́ны – русск. дерюжный, сделанный из мешковины.
  57. Сае́та – русск. тонкое сукно.
  58. Ко́ўдра – русск. одеяло.
  59. Крысо́ – русск. пола́.
  60. Ку́жаль – 1) русск. очёсаный лён, 2) тонкий холст из льняных ниток.
  61. Куль – вялікі мяшок.
  62. Лазаві́к – русск. лапоть лазовый.
  63. Лакі́ркі – русск. лакированные туфли.
  64. Ла́хі – старое паношанае адзенне.
  65. Ла́пік – русск. заплатка.
  66. На́бадры – русск. шлея.
  67. Нагаві́цы – русск. штаны, подштанники (кальсоны).
  68. Насо́ўка – русск. носовой платок.
  69. Падко́ўдранік – русск. пододеяльник.
  70. Зацырава́ць – русск. заштопать.
  71. Падо́л, прыпо́л – ніжні край сукенкі, спадніцы, сарочкі.
  72. Панчо́ха – трыкатажны выраб, які надзяваецца на ўсю нагу (русск. чулок).
  73. Папру́га, па́сак, пас – рэмень, раменны пояс.
  74. Парфу́ма – русск. духи.
  75. Падсу́мак – невялікая паясная сумка для патронаў.
  76. Парка́ль – русск. ситец.
  77. Паса́г – маёмасць, якая давалася дачцэ пры выхадзе замуж (русск. приданое).
  78. Парасо́н — русск. зонт.
  79. Па́церкі – русск. бусы.
  80. Пі́пка – русск. трубка для курения.
  81. по́дбіўка – русск. подкладка в одежде.
  82. Разбарса́ць – русск. распутать (нитки, шнурки).
  83. Барса́ць – завязваць (лапці).
  84. Расшмаргну́ць – русск. раздёрнуть (занавески).
  85. Рыззё́ – русск. 1) тряпьё, ветошь, 2) лохмотья.
  86. Рышту́нак – русск. снаряжение.
  87. скара́ч – русск. полотенце с ддлинной бахромой.
  88. Скура́т – русск. обрезок кожи, кусок кожи.
  89. Спо́дні – 1) русск. нижний ( о белье), 2) нательный, 3) изнаночный.
  90. Спо́днікі – русск. подштанники, кальсоны.
  91. Сту́жка – русск. лента.
  92. Сці́лка – русск. стелька.
  93. Трапка́ч – кухонны ручнік з доўгімі махрамі.
  94. Убра́нне – русск. 1) убор, наряд, 2) украшение, 3) убранство (внешняя отделка).
  95. Фальбо́на – русск. оборка на подоле.
  96. Фіра́нка – занавеска з тонкай тканіны на вокны ці дзверы.
  97. Фу́тра – русск. 1) мех, 2) шуба.
  98. Хадакі́ (разм.) – башмакі.
  99. Хату́ль, хаты́ль (дыялект.) – русск. узел, котомка.
  100. Ху́ста – русск. большой платок, шаль.
  101. Цуру́балка – русск. 1) продолговатая деревянная палочка вместо пуговицы, 2) обломок стебля, ветки, прута.
  102. Цыро́ўка – русск. штопка, цыраваць – штопать.
  103. Чэ́санкі – русск. валенки из чёсаной шерсти.
  104. Чу́йка – мужчынскі доўгі кафтан без каўняра і адваротаў.
  105. Ша́лік – русск. шарфик
  106. Кашнэ́ – вузкая хусцінка на шыю.
  107. Шаль – доўгая вузкая тканая ці вязаная хусцінка.
  108. Шво – русск. шов.
  109. Шкарпэ́ткі – русск. носки.
  110. шлапакі́ (дыялект.) – русск. шлёпанцы.
  111. Шле́йкі – русск. подтяжки.
  112. Шмато́к – русск. клочок, лоскуток.
  113. Шчыгу́льны (дыялект.) – русск. в обтяжку (об одежде).
  114. Шыдэ́лак (разм.) – русск. крючок для вязания.
  115. Шытво́ – русск. шитьё.
  116. Шво́рка – вяровачка, павадок.
  117. Якдта́ш – паляўнічая сумка.
  118. Або́ра – тонкая вяровачка, якой прымацоўваецца лапаць да нагі.
  119. Аплі́к – кручок для зашпільвання вопраткі.
  120. Брыжы́ – зборкі, складкі ў форме веера.
  121. Габеле́н – насценны дыван ручной работы з вытканай на ім карцінай, узорам.
  122. Жупа́н – даўнейшае верхняе мужчынскае адзенне з каляровага сукна ў палякаў і ўкраінцаў.
  123. Каніце́ль – 1) надта тонкая пазалочаная ці пасярэбраная нітка для вышывання. 2) нудная, зацяжная справа.
  124. Мату́з – 1) вузкая палоска тканіны, 2) завязкі ў фартуху, шапцы-вушанцы і г.д.
  125. Патранта́ш – сумка з гнёздамі для патронаў.
  126. Рыдыкю́ль – жаночая невялікая сумачка.
  127. Сак – жаночая вопратка: кароткае прасторнае паліто.
  128. Саф’я́н – мяккая, добра вырабленая авечая ці казіная скура.
  129. Сві́тка – доўгая сялянская верхняя вопратка.
  130. Сві́тар – цёплая вязаная фуфайка без засцежак, з высокім каўняром.
  131. Фуфа́йка – цёплае вязанае верхняе адзенне.
  132. Чапе́ц – лёгкі галаўны ўбор у выглядзе шапачкі, які раней насілі замужнія жанчыны.
  133. Чараві́кі – невысокі скураны абутак на шнурках ці засцежках.
  134. Шарачко́вы – з грубай пафарбаванай тканіны дамашняга вырабу.
  135. Ша́ты – 1) пышнае дарагое адзенне. 2) покрыва з лісця, снегу.
  136. Шпале́ра – 1) бязворсавы насценны дыван ці абівачная тканіна з малюнкамі, 2) шпалеры – рулонная папера для абклейкі сцен або столі.
  137. Ядва́б – шоўк.

Безэквівалентная лексіка: назвы беларускіх страў, ежы

  1. Абсма́жыць – русск. обжарить.
  2. Вэ́ндзіць – акурваць дымам мяса, рыбу, сала, каб надаць смакавыя якасці і засцерагчы ад псавання. (русск. коптить).
  3. Засква́рыць – русск. заправить жареным салом ( заправіць печаным салам).
  4. Засма́жыць – русск. зажарить.
  5. Сква́рыць – жарить (сало).
  6. Сма́жыць – жарить (мясо).
  7. Пра́жыць, прэ́гчы – русск. жарить (горох, семечки), калить (орехи).
  8. Амбро́зія – пахучая ежа багоў.
  9. Алей – русск. масло растительное.
  10. Булё́н – русск. бульон, картофельный суп.
  11. Бры́нза – сыр з авечага малака.
  12. Гарба́та – чай.
  13. Бяро́завік – русск. берёзовый сок.
  14. Жур – журавінавы кісель, негусты аўсяны кісель.
  15. Кляно́вік – русск. кленовый сок.
  16. Кумы́с – напітак з перабрадзіўшага малака кабылы ці вярблюдзіцы.
  17. Сцялу́ха – русск луговой чай.
  18. Вар, кі́пень – русск. кипяток.
  19. Узва́р – кампот, адвар з сушанай садавіны, ягад.
  20. Вантрабя́нка – русск. колбаса из потрохов.
  21. Ва́рыва – гарачая страва з маладых буракоў на рошчыне ці сыроватцы, а таксама любая вараная страва.
  22. Верашча́ка, мача́нка – вадкая мучная страва з кавалачкамі сала, каўбас, рабрынак.
  23. Заці́рка – вадкая страва з мукі, завараная дробнымі кавалачкамі.
  24. Кула́га – кісла-салодкая мучная каша.
  25. Саладу́ха (кула́га, куле́ш) – страва, прыгатаваная з густазаваранай жытняй мукі.
  26. Куле́ш – рэдкая каша з мукі, запраўленая салам.
  27. По́ліўка – суп з якой-небудзь прыправай (мучной, бульбянай, крупяной і інш.).
  28. Вяндлі́на – вэнджанае мяса (ветчина).
  29. Вяршкі́ – русск. сливки.
  30. Грача́нік – блін з грэчневай мукі.
  31. Гру́ца (дыялект.) – пярловыя або яменныя крупы, каша з іх.
  32. Жо́ванка – русск. жвачка.
  33. Забро́снець – русск. заплесневеть (о жидкостях).
  34. Зака́лец  — сыры слой у хлебе каля ніжняй скарынкі.
  35. Закра́са, запра́ва – прыправа.
  36. Закра́сіць – русск. приправить, заправить (суп).
  37. За́таўка – заправа са свінога сала, звычайна ўнутранага.
  38. Затаўчы́ – заправіць салам.
  39. Здор – свіное нутраное сала (русск. нутряной свиной жир).
  40. Лой – русск. нутряной говяжий или бараний жир.
  41. Тлушч, тук – русск. жир.
  42. Шма́лец – русск. гусиный жир, гусиное сало.
  43. Здо́бны – замешаны на малацэ з яйкамі, маслам.
  44. Зно́сак — маленькае курынае яйцо.
  45. З’ялча́ць – русск. прогоркнуть.
  46. Калату́ша – 1) вадкая страва з мукі, размешаная на вадзе ці малацэ. 2) вязкая гразь.
  47. Кала́ч – русск. пшеничный хлеб.
  48. Капу́ста – вараная страва з капусты.
  49. Камы́ – 1) галушкі з тоўчанай бульбы і мукі, якія начыняюць грыбамі, салам і інш. 2) каша з гароху, якая збіваецца ў камякі.
  50. Сыта́ – старажытная беларуская ежа: мёд або цукар, разведзеныя вадой.
  51. Цура́ – страва: пакрышаны ў ваду ці ў квас хлеб з соллю, цыбуляй або з алеем.
  52. Цы́мус — 1) салодкая страва з морквы, 2) самае цікавае, істотнае.
  53. Куцця́ – салодкая ячменная каша, якую ядуць перад Калядамі і Новым годам, на памінках.
  54. Квашані́на – халадзец.
  55. Кмен – русск. тмин.
  56. Кру́пнік – крупяны суп, крупеня.
  57. Крышаны́ – запраўлены салам бульбяны суп.
  58. Ку́хан – невялікі салодкі коржык на содзе (русск. лепёшка).
  59. Лёк – селядцовы расол.
  60. Лі́пец – ліпавы мёд.
  61. Ло́кшына – лапша.
  62. Луза́ць, лушчы́ць – 1) лущить, очищать (от скорлупы, кожуры). 2) грызть, щёлкать, лущить (есть, разгрызая).
  63. Лу́скаць – 1) раскусваць, есці з хрустам, 2) трэскаць.
  64. Лузга́ – русск. шелуха.
  65. Лю́лька – русск. трубка для курения.
  66. Лыга́ць – начэпліваць, нанізваць на што-небудзь, звязваць чым-небудзь.
  67. Нагбо́м, набаго́м – піць, нагінаючы пасудзіну.
  68. На́шча – русск. натощак.
  69.  Нішчы́мны – русск. постный.
  70. Не́дасаль – недасоленая ежа.
  71. Нястра́ўнасць – русск. нарушение усвояемости пищи.
  72. Падабе́д – русск. второй завтрак.
  73. Падвячо́рак, по́лудзень – лёгкая ежа (русск. полдник).
  74. Падсіві́ць – русск. слегка забелить молоком.
  75. Пажы́ўны – русск. питательный.
  76. Панца́к – пярловы суп.
  77. Пацяро́бкі – русск. очистки.
  78. Пе́рнік – салодкі коржык на мёдзе або патацы (русск. пряник).
  79. Пля́цка – пернік, коржык, пляскаты выраб.
  80. Прасна́к – тоўсты блін з прэснага цеста.
  81. Налі́снік – тонкі блін з прэснага пшанічнага цеста.
  82. Таўчо́нік – русск. блин из мятого картофеля.
  83. Касцё́р – стопка бліноў.
  84. Пры́смак – дадатковы, пабочны смак (русск. привкус).
  85. Прысма́кі – 1) ласункі, 2) (разм.) прыправы.
  86. Прытаўчы́ – русск. приправить (свиным салом).
  87. Пяко́тка – русск. изжога.
  88. Пячо́нік – бульбіна, запечаная на агні.
  89. Разы́нкі – сушаныя ягады вінаграду (русск. изюм).
  90. Рэ́шткі – русск. остатки.
  91. Садавіна́ – руск. фрукты.
  92. Скаваро́днік (дыялект.) – русск. плоский круглый хлеб, испечённый на сковороде.
  93. Ска́лка – русск. капля жира на поверхности воды или жидкой еды.
  94. Скі́ба – русск. ломоть хлеба.
  95. Крыша́н, лу́ста – адрэзаны кавалак хлеба, сала.
  96. Лама́нец – адламаны кавалак хлеба.
  97. Скрыль – вялікі адрэзаны кавалак (сала, сыра, агурка).
  98. Гамё́лак – вялікі кусок хлеба, сыра і інш.
  99. Скрыля́ць – русск. нарезать ломтиками.
  100. Ску́рка, шалупа́йка – русск. кожица, кожура.
  101. Шалупі́нне – русск. шелуха, очистки.
  102. Сло́дыч – русск. сладость.
  103. Смажані́на – русск. жаркое.
  104. Сметанко́вы – русск. сливочный.
  105. Смята́нка – вяршкі ў свежым малацэ (русск. сливки).
  106. Сне́данне – русск. завтрак, снедаць – завтракать.
  107. Со́пкі – русск. рассыпчатый, мучнистый (о картофеле).
  108. Спажы́так – русск. питание, пища.
  109. Спажы́ць – русск. употребить в пищу.
  110. Спа́рыць – 1) русск. вскипятить (молоко) 2) упарить.
  111. Сшаткава́ць – русск. сшинковать (капусту и т.д.)
  112. Сырадо́й – русск. парное молоко.
  113. Сыро́ватка – русск. сыворотка.
  114. Сыры́зна – 1) русск зелень, 2) овощи.
  115. Талакно́, мі́лта – мука з ачышчанага пражанага аўса, страва з такой мукі.
  116. Трактава́ць (дыялект.) – русск. потчевать, угощать.
  117. Труна́к (дыялект.) – русск. напиток (обычно алкогольный).
  118. Тыту́нь – русск. табак.
  119. Фля́кі – русск. рубец.
  120. Ю́шка – страва са свежай рыбы, рыбны адвар.
  121. Ю́ха (дыялект.) – 1) уха, 2) кровь
  122. Халадні́к – русск. окрошка.
  123. Харч – русск. еда
  124. Харчы́ – русск. съестные припасы, продовольствие.
  125. Хра́пка – русск. кочерыжка.
  126. Цвіль – русск. плесень.
  127. Цуро́к – русск. струя.
  128. Цурко́м – струменем, буйнымі пацёкамі.
  129. Цэд – працэджаны раствор аўсянай мукі, з якога гатуюць кісель.
  130. Шпігава́ць – начыняць салам.
  131. Шы́нка – русск. окорок.
  132. Я́лавічына – русск. говядина.
  133. Гале́та – 1) прэсны сухар, які выкарыстоўваецца замест хлеба ў паходных умовах, 2) від несалодкага пячэння.
  134. Жаме́рыны, маку́ха – рэшткі таго, з чаго выціснулі сок.
  135. Жы́жка – вадкая частка стравы.
  136. Пра́га – 1) Жаданне, патрэба піць, 2) моцнае жаданне чаго-небудзь.
  137. Ражо́н – завостраны кій, драўляны ці металічны стрыжань, на якім смажаць мяса, сала над агнём.
  138. Сы́тны – пажыўны, каларыйны.